Сумын Засаг даргын 2024-2028 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөр

УЯНГА СУМЫН ЗАСАГ ДАРГЫН 2024-2028 ОНЫ

ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ХӨТӨЛБӨР

НЭГ. ХҮНИЙ ХӨГЖЛИЙН БОДЛОГО

1.1.Тэгш хүртээмжтэй, чанартай боловсрол

Хүүхэд бүрд чанартай боловсрол эзэмших тэгш боломжийг бүрдүүлж, сургалтын чанарыг дээшлүүлэн, соёл, уламжлал, үнэт зүйлсийг өвлөсөн, хүмүүнлэг, ёс зүйтэй, өв тэгш иргэнийг төлөвшүүлнэ.

1.1.1.Ерөнхий боловсролын сургууль, цэцэрлэгийн сурагчдын сурлагын амжилт, гүйцэтгэлийн үнэлгээний үр дүнг дээшлүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.1.1.1.Хүүхдийн хөгжлийн онцлог, суралцах чадамжид суурилсан уян хатан сургалтын хөтөлбөр, төлөвлөгөө, үнэлгээний арга зүйг хэрэгжүүлнэ.

1.1.1.2.Ерөнхий боловсролын сургуулийн 3-5 дугаар ангид англи хэлний Pearson, математикийн Eduten хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх, суралцагсдад кодчилол, роботик болон хиймэл оюуны ур чадварыг хөгжүүлэх сургалтын хөтөлбөрийг үе шаттай хэрэгжүүлнэ.

1.1.1.3.Анги нийтийн аймгийн олимпиад зохион байгуулж, сургалтын хөтөлбөрийн хэрэгжилт, үр дүнг сайжруулан, анги хамт олны сурлагын амжилтыг үнэлж, дүгнэнэ.

1.1.1.4. Ерөнхий боловсролын сургууль, цэцэрлэгүүдэд зөвлөн туслах үйл ажиллагааг зохион байгуулж, удирдлага болон багш солилцооны хөтөлбөрийг хэрэгжүүлнэ.

1.1.1.5.Олон улс болон улсын чанартай олимпиадад оролцох багш,сурагчдад дэмжлэг үзүүлнэ.

1.1.1.6.Элсэлтийн ерөнхий шалгалтад 750-с дээш оноотой шалгагдсан сурагчид болон амжилттай оролцсон багшид дэмжлэг үзүүлнэ.

1.1.2.Боловсролын байгууллагын барилга, байгууламж, дэд бүтцийг сайжруулан, стандарт, чанарын шаардлага хангасан, тэгш хүртээмжтэй, чанартай үйлчилгээ үзүүлэх орчныг бүрдүүлж, цэцэрлэг, сургуулийн анги, бүлэг дүүргэлтийг багасгана.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.1.2.1.Ерөнхий боловсролын 2 дугаар сургуульд 100 ортой дотуур байрын барилга шинээр барьж ашиглалтад оруулна.

1.1.2.2.Ерөнхий боловсролын сургууль, цэцэрлэг, дотуур байр, спорт заалуудад их засвар хийж ерөнхий боловсролын сургуулиудын биеийн тамирын зориулалтын зам, гадна талбай, цэцэрлэгүүдийн гадна тоглоомын талбайг тохижуулж, засварлах

1.1.2.3.Ерөнхий боловсролын сургууль бүрийг дижитал технологид суурилсан “Ухаалаг анги”-тай болгож, сургууль, цэцэрлэг, дотуур байрны гал тогооны тоног төхөөрөмж, хатуу зөөлөн эдлэл, кабинетын тоног төхөөрөмж, сургалтын хэрэглэгдэхүүнийг нэмэгдүүлэн, камерын шинэчлэлийг хийнэ.

1.1.2.4.Суманд 50-150 ортой цэцэрлэгийн барилга шинээр барьж ашиглалтад оруулж Жаргалант багийн Цэцэрлэг, сумын төвийн 2 дугаар цэцэрлэгийн барилгыг өргөтгөнө.

1.1.2.5.Жаргалантын ЕБ-ийн сургуулийн автомашины асуудлыг шийдвэрлэнэ.

1.1.3.Боловсролын бүх шатанд хүүхдийн хөгжил, хамгааллын орчинг сайжруулж,хүүхдийн сурч, хөгжих тэгш эрхийг хангана.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.1.3.1.Ерөнхий боловсролын сургууль, цэцэрлэгт “Сүү хөтөлбөр”-ийг хэрэгжүүлнэ.

ага насны (0-5 нас) хүүхдийн цогц хөгжлийг дэмжих арга хэмжээг хэрэгжүүлж, хүүхэд харах үйлчилгээг эрхлэх хувь хүн, аж ахуйн нэгжийг дэмжинэ.
Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийг сурч, хөгжихөд шаардлагатай тохируулгат хэрэглэгдэхүүнээр хангаж, багшлах боловсон хүчнийг мэргэшүүлэн, нийгэм, хамт олонд нь түшиглэн сэргээн засах үйлчилгээг үзүүлнэ.

1.1.3.4.Суралцагсдын дундах үе тэнгийн дээрэлхэлт, хорт зуршлаас урьдчилан сэргийлэх, сургалтын байгууллагын орчинд цахим эрсдэлээс хамгаалах, дотуур байрны хүүхдийн амьдрах эрүүл, аюулгүй орчин нөхцөлийг сайжруулж, хүүхэд хамгааллын хамтарсан багийн гишүүдийг чадавхжуулна.

Сургууль, цэцэрлэгийн гал тогоог стандартын дагуу тохижуулж, хүүхдийн хоолны шим тэжээл, илчлэгийн хэмжээг нэмэгдүүлнэ.

1.1.4.Багш, удирдах ажилтны мэргэжил, ур чадварыг дээшлүүлж, боловсон хүчний нөөц, нийгмийн баталгааг хангана.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.1.4.1.Ерөнхий боловсролын сургууль, цэцэрлэг бүрд “Багш хөгжлийн танхим”-ыг бий болгоно.

1.1.4.2.Багш, удирдах ажилтны мэргэжил, арга зүйн тасралтгүй хөгжлийг дэмжих, нийгмийн баталгааг хангах бодлогыг хэрэгжүүлнэ.

1.1.4.3.Ерөнхий боловсролын сургууль, цэцэрлэгүүдэд дутагдалтай мэргэжлийн багшаар хангах бодлогыг хэрэгжүүлнэ.

1.1.4.4.Боловсролын байгууллагуудад ажиллах сэтгэл зүйч, хоол зүйч эмчийг орон тоогоор ажиллуулна.

1.1.5.Сургалтын байгууллагуудын менежментийг сайжруулж, багш, удирдах ажилтны ёс зүйг дээшлүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

уралцагчдын сонирхол, хэрэгцээнд тулгуурлан төрөл бүрийн хөгжүүлэх сургалтын хөтөлбөрийг сургуулиудад хэрэгжүүлнэ.

1.1.5.2.Багшийн ёс зүйг эрхэмлэн сахих, багшийн үнэлэмжийг нэмэгдүүлэх, байгууллагын соёлыг төлөвшүүлэх үйл ажиллагааг хэрэгжүүлнэ.

1.1.6.Иргэдийн насан туршдаа тасралтгүй суралцахуйг дэмжин, сургалтын орчин нөхцөлийг бүрдүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.1.6.1.Насан туршийн боловсролын үндсэн чиглэлийг хөгжүүлж, албан бус сургалтыг зохион байгуулна.

1.1.6.2.Насан туршийн суралцахуйн төвүүдийн сургалтын техник, тоног төхөөрөмжийг нэмэгдүүлэн, иргэд зайнаас суралцахад зориулан цахим интерактив хичээлийн орчин бүрдүүлнэ.

1.1.6.3.ESEL хөтөлбөр, өсвөр үеийнхэнд хувь хүний ур чадвар, энтрепренершип боловсрол олгох арга зүйг түгээн дэлгэрүүлж, нутагшуулна.

1.2. Эрүүл мэнд

Эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээний чанар, хүртээмжийг сайжруулж, нийт хүн амд эзлэх эрүүл дадал хэвшилтэй, идэвхтэй амьдралын хэв маягтай иргэдийн эзлэх хувийг нэмэгдүүлэх замаар, аймгийн хүн амын дундаж наслалтыг улсын зорилтот түвшинд хүргэнэ.

1.2.1.Эрүүл амьдралын хэв маяг, урьдчилан сэргийлэлт, эрт илрүүлгийг дэмжсэн нийгмийн эрүүл мэндийн тогтолцоог бүрдүүлж, санхүүжилт, хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.2.1.1.Халдварт бус өвчнөөс сэргийлэх "Эрүүл Монгол" хөтөлбөрийг салбар дундын оролцоотойгоор хувь хүн, гэр бүл, байгууллага, аж ахуйн нэгжийн хүрээнд хэрэгжүүлнэ.

1.2.1.2.“Эрт илрүүлэг-2“ арга хэмжээний хүрээг зорилтот бүлэгт чиглүүлж, эмчилгээ, хяналт, урьдчилан сэргийлэлтийн арга хэмжээг авч хэрэгжүүлнэ.

1.2.1.3.Өвчлөл, нас баралтад нөлөөлж буй хүчин зүйлсийн тархалтыг тогтоож, нотолгоонд суурилсан урьдчилан сэргийлэх хариу арга хэмжээг авч хэрэгжүүлнэ.

1.2.2.Эрүүл мэндийн байгууллагын чадавхыг дээшлүүлэх, иргэдийг орон нутагтаа өндөр өртөгтэй нарийн мэргэшлийн тусламжийг авах боломжийг бүрдүүлснээр санхүүгийн болон цаг хугацааны хүлээгдэл чирэгдлийг бууруулна.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.2.2.1.Эрүүл мэндийн төвийг лабораторийн болон биохимийн бүрэн автомат анализатор, зохиомол амьсгалын аппарат зэрэг тоног төхөөрөмжөөр ханган, тусламж, үйлчилгээг үзүүлэх боломжийг бүрдүүлнэ.

1.2.2.2.Жаргалант багт эмчийн байр, эмнэлгийн барилгын өргөтгөл, сумын төвд 30 ортой эмнэлгийн шинэ барилга барьж ашиглалтад оруулна.

1.2.2.3.Уламжлалт, сэргээн засах тусламж үйлчилгээг орчин үеийн анагаах ухаантай хослуулан хөгжүүлнэ.

1.2.2.4.Үндэсний эрүүл мэндийн мэдээллийн нэгдсэн санд орох мэдээллийг олон улсын стандартын дагуу цуглуулж, түүний аюулгүй байдлыг хангах арга хэмжээг авч хэрэгжүүлнэ.

1.2.3.Эм, эмнэлгийн хэрэгсэл, тоног төхөөрөмжийн чанар, аюулгүй байдал, худалдан авалт, үнийн бодлогын хэрэгжилтийг хангаж, эмийн зохистой хэрэглээг дээшлүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.2.3.1.Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн үнэ, худалдан авалт, ил тод байдлыг хангуулан, жорын талаарх нэгдсэн мэдээллийн санг бүрэн ашиглаж, эмийн эмчилгээний үр ашиг, үр дүнг тооцож ажиллана.

1.2.3.2.Бичил биетний тэсвэржилтээс сэргийлэх чиглэлээр сургалт сурталчилгааг олон талт хэлбэрээр зохион байгуулж антибиотикийн зохистой хэрэглээнд хяналт тавина.

1.2.4.Эрүүл мэндийн салбарын хүний нөөцийн хангалт, нийгмийн баталгааг сайжруулж, эрүүл мэндийн ажилтны чадамжид суурилсан бүтээмжийг тасралтгүй дээшлүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.2.4.1.Эмнэлгийн болон нийгмийн эрүүл мэндийн мэргэжилтэн бэлтгэж байгаа их, дээд сургуулиудтай хамтран ажиллах гэрээг байгуулж орон нутагт эрүүл мэндийн мэргэжилтнүүдийг бэлтгэнэ.

1.2.4.2.Дутагдалтай байгаа эмч, сувилагч, эмнэлгийн мэргэжилтнүүдийг нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэх замаар орон нутагт ажиллах орчин бүрдүүлж, хүний нөөцийн тогтвортой байдлыг хангаж ажиллана.

1.2.4.3.Хөдөөгийн багийн төвд байнгын оршин суудаг эмч нарыг жижиг оврын автомашин, мотоциклоор үе шаттай хангана.

1.3.Хүүхэд, залуучууд, гэр бүлийн хөгжил, хамгаалал

Хүүхэд, гэр бүл, залуучуудын хөгжил, хамгааллын үйл ажиллагааг оновчтой зохион байгуулан гэр бүлийн хүчирхийлэл, хүүхдийн эрхийн зөрчлийг бууруулж, бие болоод сэтгэл зүйн хувьд эрүүл хүүхдийг төлөвшүүлэн, эх оронч үзэлтэй, иргэний үүрэг хариуцлагаа ухамсарласан, нийгмийн идэвхтэй шинэ үеийн залуучуудыг бэлтгэнэ.

1.3.1.Гэр бүлд ээлтэй, тэгш хүртээмжтэй цогц арга хэмжээг хэрэгжүүлж,шаардлагатай хүний нөөцийг бүрдүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.3.1.1.Гэр бүлийн үнэ цэнэ, эцэг эхийн үүрэг хариуцлагыг нэмэгдүүлэх, гэр бүлийн хүчирхийллийг бууруулах зорилгоор “Халуун ам бүл” төслийг хэрэгжүүлнэ.

1.3.1.2.Эрүүл нийгмийг бүтээхэд эрчүүдийн оролцоог нэмэгдүүлэх, тэдний онцлог хэрэгцээ, тулгамдаж буй асуудлыг судлан тогтоож, хариу арга хэмжээг авч хэрэгжүүлнэ.

1.3.1.3.Гэр бүлийн хүчирхийллийн хохирогчийг түр хамгаалах байртай болгох асуудлыг судлан боломжит хэлбэрээр шийдвэрлэнэ.

1.3.2.Хүүхдийг болзошгүй эрсдэл, хүчирхийллээс урьдчилан сэргийлэх, хөгжүүлэх бодлогыг салбар дундын хамтын ажиллагаатай хэрэгжүүлж, хүүхэд хамгааллыг сайжруулна.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.3.2.1.“Хайрлагдсан хүүхэд” төслийг хэрэгжүүлж, хүүхэд хамгааллын үйл ажиллагааг сайжруулна.

1.3.2.2.Хүүхэд, өсвөр үеийнхнийг осол гэмтэлд өртөх, хорт зуршилд автахаас урьдчилан сэргийлэх, цахим орчны зохистой хэрэглээг бий болгох зорилгоор нөлөөллийн үйл ажиллагааг зохион байгуулна.

1.3.2.3.Ерөнхий боловсролын 1, 2 дугаар сургуулийн хүүхдийн “Хөдөлмөр зуслан”-гийн үйл ажиллагааг дэмжиж, өргөтгөнө.

1.3.3.Залуучуудын бүх талын хөгжилд дэмжлэг үзүүлж, олон нийтийн үйл ажиллагаанд оролцох оролцоог нэмэгдүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.3.3.1.Залуучуудын боловсролын болон мэргэжлийн хөгжилд дэмжлэг үзүүлэх, олон нийтийн үйл ажиллагаанд оролцох оролцоог дэмжсэн үйл ажиллагааг хэрэгжүүлнэ.

1.3.3.2.Залуучуудад гэр бүл төлөвлөлт, гэр бүлийн тогтвортой байдлыг нэмэгдүүлэхэд чиглэсэн “Аз жаргалтай гэр бүл” сургалтын хөтөлбөрийг нэвтрүүлж, залуучуудын хамрагдалтыг нэмэгдүүлнэ.

1.3.3.3.Зорилтот бүлгийн залуучуудыг хөгжлийн үйлчилгээнд хамруулах, “Залуусын боломж” явуулын үйлчилгээг нэвтрүүлж, хөдөөгийн залуучуудын хөгжил оролцоог нэмэгдүүлнэ.

1.3.3.4.Төрийн бүх шатны байгууллага залуу албан хаагчдыг сургах, дадлагажуулах, ур чадварыг дээшлүүлэх үйл ажиллагааг хэрэгжүүлнэ.

1.3.3.5.Төр, иргэний нийгмийн болон зорилтот бүлгийн иргэд рүү чиглэсэн сайн дурын ажил, санал санаачилгыг бүх талаар дэмжинэ.

1.4.Үндэсний бахархал, өв соёл

Үндэсний өв соёлоо хамгаалсан, эх, оронч үзэлтэй иргэнийг төлөвшүүлж, соёл, урлагийн үйлчилгээний чанар хүртээмжийг нэмэгдүүлж, соёлын дархлааг бэхжүүлнэ.

1.4.1.Соёлын өвийн хадгалалт хамгаалалтыг сайжруулна.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.4.1.1.Соёлын биет болон биет бус өвийг судлан шинжлэх, түгээн дэлгэрүүлэх, өвлүүлэн уламжлуулах, хамгаалах бодлогыг хэрэгжүүлнэ.

1.4.1.2.Сумын орон нутаг судлах танхимыг хүүхэд залуусын эрэлт хэрэгцээнд нийцүүлэн стандартын дагуу тохижуулж, үзмэрийг баяжуулан соёлын өвийн боловсрол олгох олон талт хөтөлбөрийг хэрэгжүүлнэ.

1.4.1.3.Морин хуурыг эрхэмлэн дээдэлж, түгээн дэлгэрүүлж, шавь сургалтыг зохион байгуулж дэмжин ажиллана.

1.4.1.4.Т.Намнансүрэнгийн нэрэмжит музейг сумын соёлын төвийн өмчлөлд шилжүүлэн өргөтгөж, үйл ажиллагааг тогтворжуулна.

1.4.2.Бүх нийтийн соёлын боловсролыг олгох үйл ажиллагааг орон нутгийн онцлогт тохируулан шинэлэг арга хэлбэр ашиглан хөгжүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.4.2.1.Үндэсний соёлын өв түүх, хэл соёл, ёс заншилд тулгуурлан “Бүх нийтийн соёлын боловсрол” арга хэмжээг хэрэгжүүлж, иргэдийг соён гэгээрүүлэх ажлыг үе шаттай зохион байгуулна.

1.4.2.2.Иргэдийг соён гэгээрүүлэх зорилгоор үндэсний мэргэжлийн урлагийн байгууллага болон шилдэг уран бүтээлчдийн уран бүтээлүүдийг орон нутагт урьж хамтран ажиллана.

1.4.2.3.Ном, соёлын үйлчилгээний оновчтой хэлбэрийг бий болгож, хүүхэд багачуудад ном унших дадлыг хэвшүүлж, нийтийн номын сангийн тоног төхөөрөмжийг нэмэгдүүлэх замаар номын санг цахим хэлбэрт шилжүүлэн, номын сангийн сан хөмрөгт 2.0-оос доошгүй сая төгрөгөөр баяжилт хийнэ.

1.4.3.Соёл, урлагийн салбарын хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлж, мэргэжлийн урлагийн байгууллагын үйл ажиллагааны менежментийг сайжруулан хүний нөөцийг нэмэгдүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.4.3.1.Соёлын төвийг их засварт оруулж, үзвэрийн танхимын тоног төхөөрөмжийг нэмэгдүүлж, үзвэр үйлчилгээний орчин нөхцөлийг сайжруулна.

1.4.3.2.Дутагдалтай байгаа соёл урлагийн мэргэжлийн хүний нөөцийг бүрдүүлэн нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэх замаар орон нутагт тогтвор суурьшилтай ажиллахад бодлогоор дэмжинэ.

1.5.ХӨДӨЛМӨР ЭРХЛЭЛТ, НИЙГМИЙН ХАМГААЛАЛ

Бүс нутгийн хөгжлийн онцлогт нийцүүлсэн ажлын байр бий болгож, нийгмийн хамгаалал, хөгжлийн үйлчилгээг зорилтот бүлгүүдэд оновчтой хүргэж, хүн бүрд ээлтэй орчин бүрдүүлэх бодлогыг баримтална.

1.5.1.Хөдөлмөрийн зах зээлийн эрэлт хэрэгцээнд нийцүүлэн салбар хоорондын хамтын ажиллагаа, бодлогын уялдааг хангах замаар 200-аас доошгүй ажлын байр бий болгоно.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.5.1.1.Орон нутгийн бүтээн байгуулалт, хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих төсөл хөтөлбөр, хөнгөлөлттэй зээлд хамруулах замаар ажлын байр бий болгоно.

1.5.1.2.Зохион байгуулалттай хөдөлмөр зуучлалын үйлчилгээг дэмжин цагийн ажлын тогтолцоог бий болгоно.

1.5.1.3.Ажлын байр шинээр бий болгосон аж ахуйн нэгж байгууллагыг дэмжих бодлого баримтална.

1.5.1.4.Залуучуудын хөдөлмөр эрхлэлт, гарааны бизнес, шинэлэг санал санаачилгыг дэмжин тогтвортой ажлын байр бий болгоно.

1.5.1.5.Эмэгтэйчүүд, жижиг дунд бизнес эрхлэгчдийг хөгжүүлж, төрөл бүрийн төслийн хөрөнгө оруулалтаар дэмжиж бизнесийн тогтвортой байдлыг үе шаттай хангана.

1.5.2.Хөдөлмөрийн зах зээлийн эрэлт, нийлүүлэлтэд нийцүүлэн ажил мэргэжлийн чиг баримжаа олгох үйлчилгээнд 400 иргэнийг хамруулна.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.5.2.1.Ажил, мэргэжлийн чиг баримжаа олгох үйлчилгээг ганцаарчилсан болон бүлгийн зөвлөгөө мэдээлэл өгөх хэлбэрээр зохион байгуулна.

1.5.2.2.Политехник коллежийн төгсөгчдийг орон нутгийн хөдөлмөрийн зах зээлийн эрэлтэд тулгуурлан ажлын байранд зуучилна.

1.5.3.Хөдөлмөр нийгмийн гурван талт оролцоонд тулгуурлан хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуй, цалин хөлс, хөдөлмөрийн бүтээмжийг нэмэгдүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.5.3.1.Хөдөлмөр нийгмийн гурван талт хамтын хэлэлцээр, хөдөлмөрийн маргаан таслах комиссын үйл ажиллагааг өргөжүүлэх, хөдөлмөрлөх эрхийн маргааныг шийдвэрлэнэ.

1.5.3.2.Сумдын хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн зөвлөл, Үйлдвэрлэлийн осол, хурц хордлогыг судлан бүртгэх орон тооны бус байнгын комиссын гишүүдийг чадавхжуулна.

1.5.3.3.Хувийн хэвшлийн байгууллагуудын хөдөлмөрийн харилцаа, цалин, хөлсний олголтод хяналт тавьж, үзлэг шалгалт, зөвлөн туслах, сургалт, арга хэмжээг тогтмол зохион байгуулна.

1.5.3.4.“Хоригдлыг суллахад бэлтгэх” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж ажиллана.

1.5.3.5.Төсөвт байгууллагуудын хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуй, мэргэжлээс шалтгаалсан өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх зардлыг төсөвт тусгуулна.

1.5.4.Нийгмийн халамжийн үйлчилгээг зорилтот бүлгийн өрх, иргэнд чиглүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.5.4.1.Олон нийтийн оролцоонд түшиглэсэн халамжийн үйлчилгээг зорилтот бүлгийн өрх, иргэнд хүргэх ажлыг төрийн бус байгууллагатай хамтран хэрэгжүүлнэ.

1.5.4.2.Хууль тогтоомжид заасан нөхцөл, шаардлага хангасан зорилтот бүлгийн иргэдэд хүнс тэжээлийн дэмжлэгт үйлчилгээ үзүүлнэ.

1.5.4.3.Өмчийн төрөл, хэлбэрээс үл хамаарч 50 ба түүнээс дээш ажилтантай аж ахуйн нэгж, байгууллага нийт ажлын байрныхаа 2 хувиас доошгүй орон тоонд ахмад настныг газрын доор болон хөдөлмөрийн хортой, халуун, хүнд нөхцөлтэйгөөс бусад ажлын байранд ажиллуулах хуулийн хэрэгжилтийг хангуулна.

1.5.4.4.Төр, төрийн бус байгууллагын түншлэл дээр тулгуурлан ахмад настны өдрийн асрамжийн үйлчилгээг хөгжүүлнэ.

1.5.4.5.Ахмадын сан, Ахмадын тэтгэвэрт бэлтгэх хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэн, ахмадын насан туршдаа суралцах боломжийг бүрдүүлж, идэвхтэй амьдралын хэв маягийг нэмэгдүүлнэ.

1.5.5.Хөгжлийн бэрхшээлийн талаарх зөв ойлголт эерэг хандлагыг төлөвшүүлж, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн нийгмийн оролцоог нэмэгдүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.5.5.1.Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжиж ажиллана.

1.5.5.2.Барилга байгууламж, орон сууц, нийтийн эзэмшлийн зам талбай, нийтийн тээвэр, мэдээллийн хүртээмжийг нэмэгдүүлж стандартыг мөрдүүлнэ.

1.5.5.3.Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүнийг биеийн тамир, спорт, соёлын арга хэмжээнд оролцуулахад дэмжин, аливаа хэлбэрийн хүчирхийлэлд өртөхөөс урьдчилан сэргийлэх ажлыг салбар дундын уялдаатай зохион байгуулна.

1.5.5.4.Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийг хангах чиглэлээр төрийн бус байгууллагуудыг дэмжин хамтарч ажиллана.

1.5.6.Нийгмийн даатгалын хамрах хүрээг өргөжүүлж, нийгмийн даатгалын үйлчилгээг цахимаар авах боломжийг бүрдүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.5.6.1.Нийгмийн даатгалын цахим үйлчилгээг ил тод түргэн шуурхай хүртээмжтэй хүргэнэ.

1.5.6.2.Хувиараа хөдөлмөр эрхлэгч, малчдыг нийгмийн даатгалд хамруулж, тэдний нийгмийн баталгааг хангана.

1.5.6.3.Эрүүл мэндийн магадлалын зөвлөлийн хурлыг зохион байгуулах, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийг хөдөлмөрийн чадвар алдалтаас урьдчилан сэргийлэх, эмчлэн эрүүлжүүлэх талаар төрийн болон төрийн бус байгууллагуудтай хамтран ажиллана.

1.6.БИЕИЙН ТАМИР, СПОРТ

Биеийн тамир, спортыг хүн амын амьдралын хэв маяг, амьдралын чанарыг дээшлүүлэх хэрэглүүр болгож, идэвхтэй хөдөлгөөн, спортоор хичээллэх орчин нөхцөлийг сайжруулан, бүх түвшинд тамирчдын ур чадварыг ахиулж, тив, дэлхий, олимпод өрсөлдөхүйц чадварыг нэмэгдүүлнэ.

1.6.1.Хүн амыг идэвхтэй хөдөлгөөнөөр хичээллэж, эрүүл мэндээ дэмжихэд чиглэсэн олон талт орчин нөхцөл, боломжоор хангаж, нийтийн биеийн тамирын үйлчилгээний хүртээмжийг нэмэгдүүлэн бие бялдарын хөгжил, боловсролыг дээшлүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.6.1.1.Иргэдийг эрүүл чийрэг, бүтээлч зан чанарыг эрхэмлэсэн өдөр тутмын дасгал хөдөлгөөн, зөв хооллолт, эрүүл амьдралын хэв маяг бүхий дадалд сургаж, шинэ санал санаачилгыг дэмжин хамтран ажиллана.

1.6.1.2.Биеийн тамирын орон тооны арга зүйчтэй болгож, бүх нийтийн биеийн тамирын арга хэмжээнд оролцогчдын тоог нэмэгдүүлж, үйлчилгээний хамрах хүрээг өргөжүүлнэ.

1.6.2.Хүн амын бие бялдрын хөгжлийг хянах цахим өгөгдлийн санг бий болгож, орон нутгийн биеийн тамир, спортын салбарын нэгдсэн статистик мэдээллийн баазыг үүсгэнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.6.2.1.Хүн амыг “Бие бялдарын хөгжил, чийрэгжилтийн түвшин тогтоох сорил”-д хамруулах ажлыг тогтмолжуулна.

1.6.2.2.Сорилд хамрагдсан иргэдийн бүртгэл мэдээллийг боловсронгуй болгож, биеийн тамир, спортын салбарт хамаарах статистик тоон мэдээллийг сумын хэмжээнд нэгтгэх ажлыг үе шаттайгаар хэрэгжүүлнэ.

1.6.3.Хүүхэд, залуучуудын спортын авьяасыг нээн илрүүлж, шилдэг тамирчдын залгамж халааг бэлтгэх спортын сургалт-дасгалжуулалтын шаталсан тогтолцоог боловсронгуй болгож, тамирчдын өрсөлдөх чадварыг ахиулна.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.6.3.1.Өсвөр үеийн шигшээ багийг жүдо бөх, чөлөөт бөх, самбо бөх, үндэсний бөх, волейбол, сагсан бөмбөг, хөлбөмбөг, шатар, ширээний теннис, тэшүүр, шагайн харваа, дугуйн спорт, хөнгөн атлетик, морин спортын төрлүүдээр өсвөр үеийн тамирчид, спорт холбоодыг дэмжин ажиллана.

1.6.3.2.Нэрэмжит болон сумын чанартай 2 хүртэлх тэмцээнийг жил бүр орон нутагтаа зохион байгуулна.

1.6.4.Стандартад нийцсэн заал, талбай, дэд бүтцийг төрөлжүүлэн барьж байгуулан биеийн тамир, спортын үйл ажиллагаанд тогтмол, тасралтгүй хамрагдан хичээллэх орчин, нөхцөлөөр хангаж, хүртээмжийг нэмэгдүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

1.6.4.1.Спорт заалыг барьж ашиглалтад оруулан биеийн тамир, спортоор тогтмол хичээллэх орчин бүрдүүлнэ.

1.6.4.2.Жаргалант багт наадмын талбай байгуулах, сумын наадмын талбайг шинэчлэн засварлана.

ХОЁР.ЭДИЙН ЗАСГИЙН БОДЛОГО

2.1.ТӨСӨВ САНХҮҮ

Төсөв санхүүгийн үйл ажиллагааг технологийн дэвшлийг ашиглан үр ашигтай удирдан, орон нутгийн өмчит компаний үр өгөөжийг нэмэгдүүлж, төрийн бүх шатанд төсвийн сахилга хариуцлагыг сайжруулна.

2.1.1.Төсөв үр ашигтай, хэмнэлтэй байхаар төлөвлөгдөж зарцуулагдсан, татварын орлого нэмэгдэж, бүх шатны хяналт, шалгалт эрсдэл суурилан хийгдсэн санхүүгийн зах зээлд оролцогч иргэдийн тоо нэмэгдсэн байна.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

2.1.1.1.Сумын төсвийн ерөнхийлөн захирагчийн төсвийн төлөвлөлт, гүйцэтгэлийг үр дүнд суурилж хийнэ.

2.1.1.2.Иргэн, аж ахуйн нэгжид татварын боловсрол, татвар төлөх сэтгэлгээ хандлагыг сайжруулах замаар татварын бааз суурийг нэмэгдүүлэн, татварын орлогын төлөвлөгөөг бүрэн биелүүлнэ.

2.1.1.3.Эрсдэлийн үнэлгээ хийх, мэдээлэл цуглуулах цахим системийг бүтээж, бүх шатны хяналт шалгалт, дотоод аудит, хяналт шинжилгээ үнэлгээг эрсдэлд суурилсан байдлаар төлөвлөж, зохион байгуулна.

2.1.1.4.Иргэд, олон нийтийн санхүүгийн боловсролыг дээшлүүлж, хөрөнгийн зах зээлийн арилжаанд оролцох, хуримтлал, хадгаламжтай болох хандлагыг дээшлүүлнэ.

2.1.2.ОНӨААН-ийн менежментийг сайжруулах ашигт ажиллагааг нэмэгдүүлэх

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

2.1.2.1.ОНӨААТҮГ-ын менежментийг сайжруулах, техник тоног төхөөрөмжийн нэмэгдүүлэх

2.1.2.2.Орон нутгийн өмчид бүртгэлтэй ашиглагдахгүй байгаа хөрөнгө, барилга байгууламж, техник тоног төхөөрөмжийг иргэн, аж ахуйн нэгжүүдэд түрээслэх замаар ашиглалтыг сайжруулж, эдийн засгийн эргэлтэнд оруулах.

2.1.2.3.Төрийн болон орон нутгийн өмчийн ашиглалт, хамгаалалтыг сайжруулж, тэдгээрийн бүртгэл мэдээлэл, үнэлгээ, тайланг ил тод, нээлттэй болгон, өмч эзэмшигчдийн хариуцлагыг дээшлүүлнэ.

2.2.1.4.Төр хувийн хэвшлийн түншлэлийн хүрээнд төрийн зарим чиг үүргийг хувийн хэвшил, мэргэжлийн холбоодоор гүйцэтгүүлнэ.

2.1.3.Улсын болон орон нутгийн төсөв, төсөл хөтөлбөрөөр хэрэгжүүлсэн хөрөнгө оруулалт, бүтээн байгуулалтын ажлын гүйцэтгэл, чанарыг сайжруулна.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

2.1.3.1.Өмнөх гэрээний үүргээ бүрэн биелүүлээгүй аж ахуйн нэгжийг тендерт оролцсон тохиолдолд тендерээс татгалзах үндэслэл болгоно.

2.1.3.2.Тендерт оролцсон аж ахуйн нэгж гэрээний үүргээ удаа дараа чанаргүй гүйцэтгэсэн тохиолдолд тендерт оролцох эрхийг хязгаарлуулна.

2.1.3.3.Тендерт оролцож шалгарсан аж ахуйн нэгж, байгууллага нь гэрээний үүргээ бусдад шилжүүлэхийг хориглох талаар гэрээнд тусгаж, хэрэгжилтэд хяналт тавина.

2.1.3.4 Бүх шатны худалдан авах ажиллагаанд болон түүний гүйцэтгэлийн явцад хяналт, шалгалтыг тогтмол явуулна.

2.1.4.Төрийн худалдан авах ажиллагаанд технологийн дэвшлийг нэвтрүүлэх замаар хүний оролцоог бууруулж, мэдээллийн ил тод байдлыг нэмэгдүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

2.1.4.1.Сумын худалдан авах ажиллагааг цахимаар зохион байгуулж ажиллана.

2.1.2.4.Төрийн худалдан авах ажиллагааны мэдээллийг цахим системээр дамжуулан иргэд, олон нийтэд хүрэх хүртээмжийг нэмэгдүүлж ил тод, нээлттэй байлгана.

2.2.ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ

Мал аж ахуйн үйлдвэрлэлийг тооноос чанарт шилжүүлж, бэлчээрийн даацыг бууруулан мал аж ахуйн гаралтай түүхий эд, бүтээгдэхүүний аюулгүй байдлыг хангаж, газар тариалангийн бүтээгдэхүүний дотоодын үйлдвэрлэлийг нэмэгдүүлнэ.

2.2.1.Мал сүргийг эдийн засгийн эргэлтэд оруулна.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

2.2.1.1.Нутгийн шилмэл сарлаг үхрийн биологийн онцлог, ашиг шимийн түвшин тогтоох судалгааны ажлыг үргэлжлүүлэх, үүлдэр, омог хэвшлийн малыг баталгаажуулна.

2.2.1.2.Үхэр болон өндөр ашиг шимт малын эзлэх хувийг нэмэгдүүлж, малыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулан тоо толгойгоос чанарт шилжүүлэх бодлого хэрэгжүүлнэ.

2.2.1.3.Мал үржүүлэг, технологийн ажил, үйлчилгээний нэгжийн үйл ажиллагааг тогтмолжуулж, цөм сүргийн болон хээлтүүлэгч малыг ялган тэмдэглэж, бүртгэлжүүлэн, мал сүргийг даатгалд хамруулах ажлыг зохион байгуулна.

2.2.1.4.Мах, сүүний чиглэлийн үхэр болон туслах аж ахуйг хөгжүүлэхэд дэмжлэг үзүүлж, сум орон нутгийн хүн амын мах, сүүний хэрэгцээг хангана.

2.2.1.5.Малын тоо толгойн албан татварын төлөлтийг нэмэгдүүлж орон нутгийн хөгжлийн сангийн үйл ажиллагааны журмын дагуу зарцуулж, олон нийтэд ил тод нээлттэй байлгана.

2.2.1.6. Залуу малчдыг дэмжих бодлогыг хэрэгжүүлж, малчдыг чадавхжуулна.

2.2.2.Бэлчээр ашиглалт, малын тэжээл үйлдвэрлэлийг нэмэгдүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

2.2.2.1.Малын тэжээл үйлдвэрлэлийг нэмэгдүүлж, өвс, тэжээлийн аюулгүйн нөөцийг бүрдүүлнэ.

2.2.2.2.Бэлчээрийг усжуулах, сэлгэж өнжөөх, хортон мэрэгчээс хамгаалах зэргээр ашиглалтыг сайжруулна.

2.2.3.Малчдын хоршоог чадавхжуулна.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

2.2.3.1.“Шинэ хоршоо-хөдөлгөөн”-ийг сумын хэмжээнд үргэлжлүүлэн өрнүүлж, малчдын хоршоодод хөнгөлөлттэй зээл олгох, малын гаралтай түүхий эд бэлтгэн нийлүүлэх тогтолцоог сайжруулна.

2.2.3.2.Мал аж ахуйн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж байгаа хоршоодыг чадавхжуулж, хоршооны загвар төслүүдийг бэлтгэж, малчдад зөвлөн туслах сургалт зохион байгуулна.

2.2.4.Мал эмнэлгийн оношилгоо, шинжилгээний түвшинг нэмэгдүүлж, мал, амьтны гоц халдварт, халдварт, өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх, халдваргүй өвчний өвчлөлийг бууруулна.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

2.2.4.1.Дотрын халдварт хордлого, цусан халдварт, дуут хавдар, энтеробактериоз, гахайн цусан халдварт зэрэг 5 нэрийн өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх дархлаажуулалтын ажлыг үр дүнтэй зохион байгуулна.

2.2.4.2.Малчид болон мал эмнэлгийн хамтын ажиллагааны хүрээнд эрүүл сүрэгтэн хөдөлгөөн өрнүүлж, хүнсний аюулгүй байдлыг хангах.

2.2.4.3.Мал эмнэлгийн салбарын боловсон хүчний мэргэжил, ур чадварыг дээшлүүлж, салбарын ажилтнуудын нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэнэ.

2.2.4.4.Мал эмнэлгийн лабораторийн багаж оношлуур, вакцин хадгалах, тээвэрлэх, тусламж үйлчилгээ үзүүлэх техник, тоног төхөөрөмжөөр хангана.

2.2.5.Сумын төмс, хүнсний ногооны тариалалтыг нэмэгдүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

2.2.5.1.Газар тариалангийн эргэлтийн талбайн хэмжээг нэмэгдүүлэн, ашиглалтыг сайжруулж, тариаланчдыг үр, хөнгөлөлттэй зээлийн дэмжлэгт хамруулах замаар хүнсний зориулалттай болон бусад нэр төрлийн ашигт таримлын тариалалт, үйлдвэрлэлийг нэмэгдүүлнэ.

2.2.5.2.5-аас доошгүй хүлэмжийг шинээр байгуулан, хүлэмжийн аж ахуйг хөгжүүлэхэд дэмжлэг үзүүлж, нарийн ногооны үйлдвэрлэлийг нэмэгдүүлнэ.

2.2.5.3.Төмс, хүнсний ногооны зоорьтой болох иргэд, аж ахуйн нэгжид дэмжлэг үзүүлж ажиллана.

2.2.5.4. Жимс, жимсгэний тариалалтыг нэмэгдүүлэхэд дэмжлэг үзүүлнэ.

2.2.5.5.Тариалангийн талбайн хөрсний үржил шимийг сайжруулах зорилгоор хамгаалалтын ойн зурвас байгуулах санал санаачилгыг дэмжинэ.

2.2.5.6.Хөдөө аж ахуйн техник, тоног төхөөрөмжийн хүрэлцээ хангамжийг сайжруулах замаар механикжуулалтын хувийг нэмэгдүүлнэ.

2.2.5.7.Өрхийн үйлдвэрлэл, өрхийн тариаланг хөгжүүлж, техник тоног төхөөрөмжөөр хангахад дэмжлэг үзүүлнэ.

2.3.ҮЙЛДВЭР, ХУДАЛДАА, ҮЙЛЧИЛГЭЭ:

Үйлдвэр, үйлчилгээний салбарыг хөгжүүлэх бодлогыг төр, хувийн хэвшлийн түншлэлээр хэрэгжүүлж, дотоодын үйлдвэрлэл болон экспортыг нэмэгдүүлнэ.

2.3.1.Сумын дотоодын нийт бүтээгдэхүүнд аж үйлдвэр, үйлчилгээний салбарын эзлэх хувийг нэмэгдүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

2.3.1.1."Цагаан алт" үндэсний хөдөлгөөний хүрээнд арьс шир, ноос, ноолуур зэрэг малын гаралтай түүхий эд, бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл, борлуулалтыг нэмэгдүүлнэ.

2.3.1.2.Дайвар бүтээгдэхүүн боловсруулах үйлдвэр, цех байгуулах санал санаачилгыг дэмжинэ.

2.3.1.3.“Хүнсний хангамж, аюулгүй байдал” үндэсний хөдөлгөөнийг сумын хэмжээнд үргэлжлүүлэн өрнүүлж, хүнсний бүтээгдэхүүний хангамжийг нэмэгдүүлнэ.

2.3.1.4.Үйлдвэрийн аргаар төхөөрч, бэлтгэсэн мах, махан бүтээгдэхүүний борлуулалтыг төрийн худалдан авалтаар дэмжих замаар махны үйлдвэр, мал төхөөрөх цехүүдийн үйл ажиллагааг тогтворжуулна.

2.3.1.5.Хүнсний аюулгүй байдлын эрсдэлийн үнэлгээг жил бүр батлагдсан шалгуур үзүүлэлтийн хүрээнд хийж, эрсдэлд суурилсан хяналт шалгалтыг төлөвлөн зохион байгуулна.

2.3.1.6.Хүн амын эрүүл мэндийг хамгаалах зорилгоор хүнсний зориулалтын бус савны хэрэглээг бууруулах арга хэмжээг үе шаттай зохион байгуулна.

2.4.НОГООН ХӨГЖИЛ, АЯЛАЛ ЖУУЛЧЛАЛ

Байгаль, түүх, соёлын өвд түшиглэсэн тогтвортой аялал жуулчлалыг хөгжүүлэн эдийн засгийн үр өгөөжийг нэмэгдүүлж, байгаль орчны тогтвортой байдлыг хадгалан хүн амын эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах нөхцөлийг бүрдүүлнэ.

2.4.1.Байгалийн баялгийг зүй зохистой ашиглах, хамгаалах нөхөн сэргээх замаар экосистемийн тэнцвэрт байдлыг хадгална.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

2.4.1.1.Гадаргын усыг хуримтлуулж, усны сан бүхий газрыг нөхөн сэргээх төсөл, арга хэмжээг хэрэгжүүлнэ.

2.4.1.2.Төв суурин газрын ундны усны нөөцийн судалгааг хийлгэж, усны чанар, аюулгүй байдлыг хангана.

2.4.1.3.“Тэрбум мод” үндэсний хөдөлгөөнийг эрчимжүүлж, төв суурин газрын ногоон байгууламжийг нэмэгдүүлнэ.

2.4.1.4.Ойн хөнөөлт шавжтай тэмцэх, ойн түймрээс урьдчилан сэргийлэх, хамгаалах менежментийг сайжруулж, ойжуулалт, ойн зурвас байгуулах ажлыг зохион байгуулна.

2.4.1.5.Мод бут тарих, мод үржүүлгийн газрыг байгуулах, чадавхжуулах болон иргэд олон нийт, өсвөр үеийнхэнд экологийн боловсрол олгоно.

2.4.1.6.Нэн ховор, ховор амьтдын тоо толгойг өсгөх, хамгаалалтын арга хэмжээ авна.

2.4.2.Байгаль орчинд нөлөөлөх сөрөг нөлөөллийг бууруулж, ногоон үзэл санаа, дадлыг нэвтрүүлэх замаар уур амьсгалын өөрчлөлтийг сааруулахад хувь нэмэр оруулна.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

2.4.2.1.Цаг агаарт зориудаар нөлөөлөх үйл ажиллагааг тогтмолжуулан ган, хуурайшилтын эрсдэлийг бууруулна.

2.4.2.2.Энгийн болон аюултай хог хаягдлыг хүний эрүүл мэнд, байгаль орчинд сөрөг нөлөөлөлгүйгээр цуглуулах, хадгалах, тээвэрлэх, устгах оновчтой менежментийн тогтолцоог бүрдүүлнэ.

2.4.3.Байгаль, түүх, соёлын өвд түшиглэсэн тогтвортой аялал жуулчлалыг хөгжүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

2.4.3.1.Орхон голын сав, хангайн нурууны эко системд түшиглэсэн түүх, соёл, рашаан сувиллын аялал жуулчлалыг хөгжүүлж угтах орчныг тохижуулна.

2.4.3.2.Монгол улсын анхны ерөнхий сайд, сайн ноён хан Т. Намнансүрэнгийн үйл хэргийг мөнхжүүлэх болон түүнтэй холбоотой түүхэн газруудыг сумын аялал жуулчлалын маршрутад холбож хөгжүүлнэ.

2.4.3.3.Аялал жуулчлалын гол чиглэл дагуу дэд бүтцийг хөгжүүлж, аялал жуулчлалын чиглэлээр үйл ажиллагаа эрхлэж байгаа иргэн, аж ахуй нэгж, байгууллагуудыг дэмжиж ажиллана.

2.4.3.4.Монголын нүүдлийн соёл, түүх болон орон нутгийн онцлогт тохирсон эвент арга хэмжээнүүдийг тогтмол зохион байгуулж, дөрвөн улирлын аялал жуулчлалыг хөгжүүлж, эдийн засгийн үр өгөөжийг нэмэгдүүлнэ.

2.4.3.5.Сумын аялал жуулчлалын бүсийг шинэчлэн тогтоож, менежментийн төлөвлөгөөг батлуулж, хэрэгжүүлнэ.

2.4.4.Байгалийн баялгийг зүй зохистой ашиглаж, эдийн засгийн үр өгөөжийг нэмэгдүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

2.4.4.1.Аймгийн болон хувийн хэвшлийн хөрөнгөөр уул уурхайн орд газруудад хийгдэх геологи, хайгуул судалгааны ажлыг дэмжиж, эрдэс баялгийн нөөцийг нэмэгдүүлнэ.

2.4.4.2.Эрдэс баялгийн салбарт төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийг хөгжүүлж, нийгмийн хариуцлагын гэрээний хэрэгжилтэд мэдээллийн ил тод байдлыг хангана.

2.4.4.3.Ашигт малтмалын ашиглалтын тусгай зөвшөөрөл эзэмшиж байгаа аж ахуйн нэгжүүдийн төлөвлөгөөт техникийн болон биологийн нөхөн сэргээлтийг хийнэ.

2.4.4.4.Уул уурхайн ашиглалтын улмаас эвдэрч, орхигдсон, эзэн холбогдогч нь тогтоогдоогүй газруудын нөхөн сэргээлтийг олон улсын төсөл хөтөлбөр, хувийн хэвшлийн байгууллагуудын нийгмийн хариуцлагын хүрээнд угаах төхөөрөмж ашиглахгүйгээр төрийн дэмжлэгтэйгээр хийж гүйцэтгэнэ.

2.4.4.5.Барилга, барилгын материалын үйлдвэрлэлд үнийн хөөрөгдлийг бууруулах, өрсөлдөөнийг дэмжих зорилгоор түгээмэл тархацтай ашигт малтмалын хайгуул, ашиглалтын тусгай зөвшөөрлийн тоог нэмэгдүүлэх бодлого баримтална.

2.5.БАРИЛГА, ХОТ БАЙГУУЛАЛТ

Сумын хэмжээнд газар зохион байгуулалтын төлөвлөлтийн дагуу дэд бүтцийг нэмэгдүүлж, иргэдийн эрүүл аюулгүй орчинд амьдрах нөхцөл бүрдэнэ.

2.5.1.Сумын инженерийн шугам сүлжээний бие даасан дэд бүтцийг бий болгож, иргэдийн орон нутагт ажиллаж, амьдрах ая тухтай орчинг бүрдүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

2.5.1.1.Сумын инженерийн шугам сүлжээний дэд бүтцийн ажлыг дуусгаж ашиглалтад оруулна

2.5.1.2.Эрчим хүчний хэмнэлттэй, байгальд ээлтэй, амины болон нийтийн орон сууц барих иргэд, аж ахуйн нэгжийг дэмжиж ажиллана.

2.5.1.3. Сумын дулааны шугам сүлжээг үе шаттайгаар өргөтгөнө.

2.5.1.4.Төрийн албан хаагчдыг орон сууцжуулах ажлыг үе шаттайгаар эхлүүлнэ.

2.5.1.4.Уул уурхайн нийгмийн хариуцлагын гэрээний биелэлтийг хангуулж ажиллана.

2.5.2.Сумын дулаан хангамжийн нэгдсэн эх үүсвэрийг бий болгож, агаарын бохирдлыг бууруулна.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

2.5.2.1.Шивээ-Овоо хорооллыг шинээр төлөвлөгдсөн хэсэгчилсэн ерөнхий төлөвлөгөөний дагуу инженерийн дэд бүтцийн зураг төслийг гүйцэтгүүлнэ.

2.5.2.2.Гэр хорооллын айл өрхүүдийг цэвэр, бохирын шугам сүлжээнд холбох ажлыг үргэлжлүүлэн гүйцэтгэнэ.

2.5.3.Ерөнхий төлөвлөлтийн дагуу дэд бүтцийг хөгжүүлж, орон нутагт ажиллаж, амьдрах тав тухтай орчинг бий болгоно.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

2.5.3.1.Сумын төв доторх хатуу хучилттай авто зам, явган болон унадаг дугуйн зам, гэрэлтүүлгийг өргөтгөн, шинэчлэх ажлыг үе шаттайгаар хэрэгжүүлж, засвар арчлалт, тэмдэг, тэмдэглэгээг стандартын дагуу хийнэ.

2.5.3.2.Шивээ-Овоо багт үерийн далан дээр гүүрэн гарц байгуулна.

2.5.3.3.Сумын төвийн эрчим хүчний уналттай газруудад дэд станц, шугам сүлжээг өргөтгөнө.

2.5.3.4.Сумын төвийн Цэцэрлэгт хүрээлэнгийн тохижилтын ажлыг үе шаттайгаар хийж гүйцэтгэнэ.

2.5.3.5.Сумын төвийн бүрэн камержуулалтын өргөтгөл шинэчлэл хийж аймгийн дэд төвтэй холбох ажлыг хийж гүйцэтгэнэ.

2.5.3.6.Аялал жуучлалын зам дагуух голуудад гүүрэн байгууламж барих ажлыг эхлүүлнэ.

2.5.3.7. Орон нутгийн өмчийн ундны усны худгийг бүрэн цахимжуулна.

2.6.ГАЗРЫН ХАРИЛЦАА

Хүн амын амьдрах орчин сайжирч, эдийн засагт хэмнэлттэй, үр өгөөжтэй, зөв төлөвлөлттэй хотыг бий болгоно.

2.6.1.Сумын нутаг дэсгэрийн хөгжлийн төлөвлөгөөг боловсруулан хийлгэж, газар олголтыг нэмэгдүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

2.6.1.1.Сумын газар зохион байгуулалтын ерөнхий төлөвлөгөөний дагуу сумын нутаг дэвсгэрийн хөгжлийн төлөвлөгөөг боловсруулж, хэрэгжүүлнэ.

2.6.1.2.Сумын төвд нийтийн орон сууцны зориулалттай газруудыг орон нутгийн хэрэгцээнд авч, иргэдийг хөнгөлөлттэй нөхцөлөөр орон сууцаар хангах төслүүдийг хэрэгжүүлнэ.

ГУРАВ.ХҮНИЙ ЭРХИЙГ ДЭЭДЭЛСЭН ЗАСАГЛАЛЫН БОДЛОГО

3.1.ХҮНИЙ ЭРХИЙГ ХАНГАХ, ГЭМТ ХЭРЭГТЭЙ ТЭМЦЭХ, УРЬДЧИЛАН СЭРГИЙЛЭХ БОДЛОГО ЗОХИЦУУЛАЛТ

Хууль нэг мөр хэрэгждэг, хүний эрхийг дээдэлсэн, шударга ёсны засаглалыг бэхжүүлэх замаар тодорхой төрлийн гэмт хэрэг, зөрчлийн тоог бууруулж, гомдол мэдээллийн шийдвэрлэлтийн процессыг хялбарчилж, ил тод болгоно.

3.1.1.Төрийн бүх шатны байгууллага шийдвэр гаргахдаа хүний эрхэд суурилсан хандлагыг удирдлага болгон, төрийн байгууллагын шударга байдлын түвшний үнэлгээний дундаж үзүүлэлтийг 80 хувьд хүргэнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

3.1.1.1.Нутгийн захиргааны байгууллагын эрх бүхий албан тушаалтны шийдвэр, үйл ажиллагаанд жендэр, хүний эрхийн мэдрэмжтэй хандах, хүний эрхийн зөрчил гаргахгүй байх хяналтыг өргөжүүлнэ.

3.1.1.2.Эрх зүйн сургалт, сурталчилгаа, мэдээллийн хүртээмжийг нэмэгдүүлж, цахим технологи ашиглан нийтээр дагаж мөрдүүлэх захиргааны хэм хэмжээний шийдвэрийг гаргахаас өмнө иргэд, олон нийтийн оролцоо, хяналтыг нэмэгдүүлнэ.

3.1.1.3.Авлига, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх, соён гэгээрүүлэх арга хэмжээг тасралтгүй хэрэгжүүлж, авлига, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх олон нийтийн хяналтыг нэмэгдүүлж, бүх нийтээр авлигатай тэмцэх, шударга бус зүйлийг үл тэвчих сэтгэлгээ, хандлагыг төлөвшүүлэх арга хэмжээг үе шаттай хэрэгжүүлнэ.

3.1.2.Эрэгтэйчүүдийн дундаж наслалтыг нэмэгдүүлэн, жендэрийн мэдрэмжтэй нийгмийн орчинг бүрдүүлж цаашид гарч болох жендэрт суурилсан хүчирхийллийг бууруулна.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

3.1.2.1.Хөвгүүд, эрэгтэйчүүдийн эрүүл зан үйл, амьдралын зөв дадал хэвшлийг сайжруулах замаар чанартай, урт наслалтыг дэмжинэ.

3.1.2.2.Малчин эрэгтэйчүүдийн ашиглаж буй стандартын бус мотоциклийн хэрэглээг багасгах, түүнээс шалтгаалсан ослыг бууруулах чиглэлээр холбогдох арга хэмжээг тогтмол зохион байгуулна.

3.1.2.3.Эрэгтэйчүүдийн нас, эрхэлж буй ажил, салбарын онцлог, амьдарч буй байршил зэргийг харгалзан зам тээврийн осол, эрсдлээс урьдчилан сэргийлэх мэдээллийг цахим орчинд тасралтгүй түгээж, иргэд олон нийтийн хандлагыг өөрчлөх арга хэмжээг зохион байгуулж, хэвшүүлнэ.

3.1.2.4.Төрийн байгууллагуудад жендэрийн тэнцвэртэй байдлыг хангах үзэл баримтлалыг нэвтрүүлнэ.

3.1.3.Гэмт хэрэг, зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэхэд олон нийтийн оролцоонд тулгуурласан бодлого хэрэгжүүлж, гэмт хэрэг үйлдэгдэх шалтгаан нөхцөлийг судлан тогтоох арга зүйг шинэчилж, тодорхой төрлийн гэмт хэрэг, зөрчлийн тоог үе шаттай бууруулна.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

3.1.3.1.Гэмт хэрэг үйлдэгдэх шалтгаан нөхцөлийн судалгааг шинэчлэн хийж, судалгаанд тулгуурласан урьдчилан сэргийлэх ажлыг үр дүнд хүрэхүйц байдлаар үе шаттай зохион байгуулна.

3.1.3.2.Сумын төв, Жаргалант багийн гэр хорооллын гудамж, нийтийн эзэмшлийн талбай, хогийн нэгдсэн цэгийн болон орон нутгийн чанартай замын хяналтыг сайжруулж, теле-камерын тоог нэмэгдүүлэх, хүчин чадлыг сайжруулах арга хэмжээг үе шаттай хэрэгжүүлнэ.

3.1.3.3.Сумын Цагдаагийн тасгийн үйл ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлж үр дүнтэй хамтран ажиллана.

3.1.3.4.Хууль тогтоомж, нийтээр дагаж мөрдөх эрх зүйн актын хэрэгжилтийг хангаж төрийн эрх бүхий байгууллага, албан тушаалтнаас төрийн хяналт шалгалтыг шуурхай зохион байгуулах, чирэгдэлгүй, давхардуулахгүй байх, уялдаа холбоотой хамтран ажиллах зохицуулалтыг сайжруулж, иргэдэд ил тод нээлттэй шуурхай үйлчилнэ.

3.1.4.Хууль сахиулах болон зарим хяналтын байгууллагууд, тэдгээрийн алба хаагчдын ажиллах орчин нөхцөлийг сайжруулна.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

3.1.4.1.Сумын төрийн байгууллагуудын архивын баримтыг цахимд шилжүүлэх ажлыг үе шаттай зохион байгуулна.

3.1.4.2.Сумын цагдаагийн тасгийн барилгыг шинээр барьж, албан хаагчдын ажиллах орчин нөхцөлийг дээшлүүлнэ.

3.2.ТӨРИЙН БҮТЭЭМЖ-ЦАХИМ ЗАСАГЛАЛ

Дэвшилтэт технологид тулгуурлан төрийн бүтээмжийг нэмэгдүүлнэ.

3.2.1.Мэдээллийн технологи, харилцаа холбооны дэд бүтцийг өргөтгөж, цахим шилжилтийг эрчимжүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

3.2.1.1.”Цахим жишиг аймаг” хөтөлбөрийн хүрээнд хийгдсэн ”Go uvurkhangai” аппликэйшн, 9 системийн үйл ажиллагааг жигдрүүлж, хэрэглээнд нэвтрүүлнэ.

3.2.1.2.Орон нутгаас үзүүлж буй төрийн үйлчилгээг хялбаршуулах, цахимжуулах ажлыг үргэлжлүүлнэ.

3.2.1.3.Харилцаа холбооны дэд бүтэц, үүрэн холбооны сүлжээг шаардлагатай багуудад өргөтгөж, хүртээмжийг нэмэгдүүлнэ.

3.2.1.4.Төрийн байгууллагуудын мэдээллийн аюулгүй байдлыг хангаж, кибер аюулгүй байдалд эрсдэлийн үнэлгээ хийлгэж, зөрчлийг арилгуулна.

3.2.1.5.Мэдээллийн технологийн мэргэшсэн хүний нөөцийг бүрдүүлж, чадавхжуулан, бүх нийтэд цахим ур чадвар олгох сургалтыг үе шаттай зохион байгуулна.

3.2.2.Төрийн болон орон нутгийн өмчит байгууллагуудын ил тод байдлын түвшин, мэдээллийн хүртээмжийг нэмэгдүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

3.2.2.1.Төрийн үйл ажиллагааг ил тод, нээлттэй байлгах, төрийн үйл ажиллагаанд олон нийтийн хяналтыг бий болгох зорилгоор мэдээлэл хариуцагчийн чиг үүрэг, үйл ажиллагааны стратеги, зохион байгуулалт, хүний нөөц, төсөв, санхүү, худалдан авах ажиллагаа, үзүүлж байгаа үйлчилгээ болон хуулиар хаалттай, хязгаарлалттай гэж тогтоосноос бусад мэдээллийг олон нийтэд нээлттэй, ил тод болгоно.

3.2.2.2.Төрийн байгууллага албан тушаалтанд хандаж иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагаас ирүүлсэн өргөдөл, гомдол, санал хүсэлтийг шийдвэрлэх процессыг хялбаршуулж, шийдвэрлэлтэд дүн шинжилгээ хийж, тухайн байгууллага, албан тушаалтны ажлын үр дүнг тооцдог болно.

3.2.2.3.Нийгмийг соён гэгээрүүлэх, төрийн байгууллагаас гарч буй шийдвэр, үйл ажиллагааг олон нийтэд хүртээмжтэй хүргэх ажлыг хэвлэл мэдээллийн байгууллагатай хамтран хэрэгжүүлнэ.

3.2.3.Орон нутгийн төрийн байгууллагуудын үйл ажиллагааг хэвийн явуулах орчин нөхцөлийг бүрдүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

3.2.3.1.Сумын Засаг даргын Тамгын газрын барилгад мэргэжлийн байгууллагын дүгнэлт гаргуулах, урсгал засварын ажлыг холбогдох газарт уламжлан шийдвэрлүүлэх.

3.2.3.2.Баг, хорооны үйл ажиллагааны зардлын шинэчлэн нормативыг хэрэгжүүлж, сумын төсөвт тусгайлан баталж, сум, багийн Засаг дарга нарыг унаагаар хангаж, төрийн байгууллагуудын техник хэрэгслийг үе шаттайгаар шинэчилнэ.

3.2.3.3.Багийн төвүүдийн урсгал засварын ажлыг ээлж дараатай хийж гүйцэтгэнэ.

3.2.4.Төрийн байгууллагаас гарч буй бодлого шийдвэрийн төлөвлөлт, хэрэгжилтийн үр дүнг дээшлүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

3.2.4.1.Үр дүнд суурилсан төлөвлөлт, хэрэгжилтэд хийх хяналт-шинжилгээ, үнэлгээний мэдээллийн нэгдсэн системийг үр дүнтэй хэрэгжүүлнэ.

3.2.4.2.Төрийн болон орон нутгийн өмчит байгууллагын дотоод хяналт, шалгалтын нэгжийн үйл ажиллагааг тогтмолжуулж, үр дүнд суурилсан хяналт-шинжилгээ, үнэлгээний орон нутгийн чадавхыг нэмэгдүүлэх үйл ажиллагааг хэрэгжүүлнэ.

3.2.4.3.Төрийн үйлчилгээний чанар хүртээмжийг сайжруулахад хувийн хэвшил, иргэний оролцоот хяналтыг хэрэгжүүлнэ.

3.2.5.Олон улсын байгууллагуудтай эдийн засаг, нийгмийн ач холбогдол бүхий томоохон төсөл, хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд хамтран ажиллаж, төслийн үр өгөөжийг дээшлүүлж, харилцан ашигтай хамтын ажиллагааг хөгжүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

3.2.5.1.Аймгийн Засаг даргын үйл ажиллагааны хөтөлбөрийн хүрээнд төрийн албан хаагчдыг гадаад улс оронд сургах, дадлагажуулах, харилцан туршлага солилцох, гадаадаас нарийн мэргэжилтэй боловсон хүчнийг урьж харилцан туршлага солилцох үйл ажиллагаа явуулна.

3.2.5.2.Гадаадын байгууллага, хот, мужуудтай эдийн засаг, нийгмийн салбарт харилцаа тогтоох, хамтран ажиллах боломжийг судлан хэрэгжүүлэх ажлыг үе шаттай зохион байгуулна.

3.2.5.3.Өрхийн үйлдвэрлэл, гарааны, жижиг, дунд бизнес эрхлэгчдийг дэмжих чиглэлийн олон улсын төслүүдэд иргэд, төрийн бус байгууллагуудыг хамрагдахад дэмжлэг үзүүлнэ.

3.2.5.4.Бүс, орон нутгийн хөгжилд түлхэц үзүүлэхүйц дэд бүтцийн томоохон төслүүдийг олон улсын хандивлагч байгууллагуудад хүргүүлж, үр өгөөжтэй хөрөнгө оруулалтыг татна.

3.3.ОРОН НУТГИЙН ХҮНИЙ НӨӨЦИЙН БОДЛОГО ТӨЛӨВЛӨЛТ

Чадахуйн зарчимд суурилсан ёс зүйтэй, мэргэшсэн, тогтвортой хүний нөөцийг бүрдүүлж, иргэдэд үзүүлэх төрийн үйлчилгээний үр нөлөөг нэмэгдүүлнэ.

3.3.1.Хүний нөөцийн бодлогыг чадахуйн зарчимд нийцүүлэн хэрэгжүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

3.3.1.1.Төрийн байгууллагуудыг боловсон хүчнээр хангах хэрэгцээг тодорхойлох судалгаа хийж, шаардлагатай мэргэжлээр суралцаж буй оюутнуудад суралцах хугацааны төлбөрийн хөнгөлөлт үзүүлж, орон нутагт гэрээгээр ажиллуулна.

3.3.1.2.Төрийн үйлчилгээний байгууллагын гүйцэтгэх албан тушаалын сул орон тоог олон нийтэд мэдээлж, нээлттэй сонгон шалгаруулалтыг зохион байгуулж хэвшүүлнэ.

3.3.1.3.Байгууллагын удирдлагын хүний нөөцийн шийдвэрт хяналт шалгалт хийж, зөрчил үүсэх эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэх зөвлөн туслах үйлчилгээ үзүүлнэ.

3.3.2.Төрийн албан хаагчдын ажиллах нөхцөл, нийгмийн баталгааг хангаж, төрийн албан хаагчдын мэдлэг мэргэшлийг дээшлүүлж, чадавхыг бэхжүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

3.3.2.1.“Төрийн албан хаагчийн сургалт, ажиллах нөхцөл, нийгмийн баталгааны хөтөлбөр”-ийг үргэлжлүүлэн хэрэгжүүлнэ.

3.3.2.2.Төрийн албаны хүний нөөцийн чадавхыг бэхжүүлэх, төрийн албан хаагчдыг мэргэшүүлэх, хөгжүүлэх зорилгоор төрийн албанд 5-аас доошгүй жил үр бүтээлтэй ажиллаж, сүүлийн 3 жилд нь "маш сайн" үнэлэгдсэн төрийн албан хаагчийг "1+2" буюу гадаадад хэлний болон мэдлэг, мэргэшлээ дээшлүүлэх сургалтад хамруулах, туршлага судлах арга хэмжээг зохион байгуулна.

3,3.2.3.Ажлын гүйцэтгэл, үр дүн, мэргэшлийн түвшингийн үнэлгээг бодит болгож, “маш сайн” үнэлэгдсэн төрийн захиргааны албан хаагчдад байгууллагын зүгээс сургалтын төлбөрийн хөнгөлөлт дэмжлэг үзүүлэн төрийн албаны сургалтын байгууллага болох Удирдлагын академийн мэргэшүүлэх багц сургалтад хамруулна.

3.3.2.4.Төрийн албан хаагчийн ажлын гүйцэтгэл, үр дүнг бодитой үнэлж, ажлын хариуцлага, үр дүнг сайжруулна.

3.3.2.5.Төрийн албан хаагчдад зориулсан орон сууц барина.

3.3.2.6.Төрийн албан хаагчдын үндэсний бичгийн мэдлэгийн түвшинг бодитой тогтоож, мэдлэгийн түвшинд нь тохируулсан сургалтыг Ерөнхий боловсролын сургуулиудтай хамтран зохион байгуулж, үр дүнг тооцон ажиллана.

3.3.3.Төрийн албан хаагчийн ёс зүйн зөрчлийг бууруулна.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

3.3.3.1.Төрийн албан хаагчийн ёс зүйн тухай хууль тогтоомжийг мөрдөх, ёс зүйн зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх, соён гэгээрүүлэх үйл ажиллагааг хэрэгжүүлнэ.

3.3.3.2.Төрийн байгууллагын ёс зүйн дэд хороо нь төрийн албан хаагчийн ёс зүйн зөрчилтэй холбоотой гомдол, мэдээллийг хянан шийдвэрлэж, хууль тогтоомжийн дагуу хариуцлага тооцно.

3.3.3.3.Төрийн байгууллагын ёс зүйн дэд хороог чадавхжуулах, ёс зүйн дэд хорооны ажлын гүйцэтгэл, үр дүнг харгалзан тогтвортой ажиллах хөшүүрэг болох урамшууллыг олгоно.

3.4.ОРОН НУТГИЙН ХАМГААЛАЛТ

Орон нутгийн хамгаалалтын томилгоот нэгжүүдийн бэлэн байдлыг хангаж, дайчилгааны төлөвлөлтийг боловсронгуй болгож, иргэдийн эх орноо хамгаалах, гамшиг ослоос урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх бэлтгэлжилтийг дээшлүүлж, хүүхэд залуучуудад цэрэг-эх оронч үзэл төлөвшүүлнэ.

3.4.1.Орон нутгийн хамгаалалтын тогтолцоог бэхжүүлэн, дайчилгааны төлөвлөлтийг шинэчилж, хүүхэд залуучуудын цэрэг-эх оронч үзлийг нэмэгдүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа:

3.4.1.1.Дайчилгааны төлөвлөлтийг шинэчилж, дайчилгааны болон орон нутгийн хамгаалалтын томилгоот нэгжийн бэлэн байдлыг хангаж, хүүхэд залуучуудад цэрэг-эх оронч үзлийг төлөвшүүлэх арга хэмжээг тогтмолжуулан, иргэдийн эх орноо хамгаалах бэлтгэлжилтийг дээшлүүлнэ.

3.4.1.2. Сумын дайчилгааны төлөвлөгөөг шинэчлэн батлуулна.

3.4.1.3. Гамшиг ослоос урьдчилан сэргийлэх, эрэн хайх, аврах бүлэг байгуулах ажлыг холбогдох газарт хандан шийдвэрлүүлнэ.

3.4.1.5.Сумын гамшгаас хамгаалах болон гал түймэртэй тэмцэх сайн дурын хэсгийг чадавхжуулж, гамшиг ослоос урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх бэлтгэлжилтийг сайжруулж, олон нийтэд урьдчилан сэргийлэх сургалт, мэдээллийн арга хэмжээний хүртээмжийг дээшлүүлнэ.

3.4.1.6.Төр, Улаан загалмайн хамтын ажиллагааны нэгдмэл байдлыг зохион байгуулж, төрийн хүмүүнлэгийн үйл ажиллагааг орон нутагт хэрэгжүүлнэ.

-oOo-